Zacznijmy od tego czym właściwie jest kodeks pracy i co obejmuje. Kodeks pracy jest najważniejszym aktem prawnym, który normuje zarówno prawa jak i obowiązki pracodawców oraz pracowników. Pomimo wielokrotnych modyfikacji w Polsce wciąż obowiązuje kodeks uchwalony 26 czerwca 1974 roku. Zawiera on zarówno informacje dotyczące stosunku pracy, wynagrodzeń, czasu pracy jak i obowiązki pracodawcy i pracownika. Kodeks normuje także kwestie związane z urlopami czy też bezpieczeństwem i higieną w pracy. W 15 działach są również zawarte informację o odpowiedzialności materialnej pracowników lub zatrudnianiu osób nieletnich. Ze względu na nieustanne zmiany, które nas otaczają Kodeks pracy ulega ciągłej modyfikacji. W roku 2022 czeka nas kolejna reforma dotycząca naszych praw i obowiązków.
Rok 2022 niesie wiele niespodzianek zarówno dla pracowników jak i pracodawców. Planowane są zmiany dotyczące:
Od wielu lat najniższe wynagrodzenie jest podnoszone. W roku 2003 najniższa kwota jaką mogli zaproponować pracodawcy wynosiła 800zł. Obecnie najniższa krajowa wynosi 2800zł brutto. W przypadku wynagrodzenia godzinowego jest to kwota 18,30zł brutto za godzinę. Od roku 2022 minimalne wynagrodzenie za pracę ma wynosić 3010zł brutto co daje około 2356 zł „na rękę”. Osoby, które otrzymują wynagrodzenie na podstawie stawki godzinowej otrzymają podwyżkę do kwoty 19,70zł brutto za godzinę pracy. Koszty jakie poniosą pracodawcy za miesięczne utrzymanie pracownika z zatrudnieniem na podstawie najniższej krajowej będą wynosić 3614,40zł brutto.
Zmiany, których możemy spodziewać się w kwestii urlopowej będą dotyczyć czasu trwania urlopów. Dotychczas wymiar wolnego był uzależniony od stażu pracy. Obecnie osobom, których staż pracy wynosi mniej niż 10 lat przysługuje 20 dni urlopu, natomiast wszyscy pracownicy z większym stażem pracy mogą skorzystać z 26 dniowego wypoczynku. W przypadku osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę tymczasową urlop wynosi 24 dni rocznie. Planowana reforma, która ma wejść w życie w roku 2022 ma znieść konieczność osiągnięcia 10 letniego stażu pracy do osiągnięcia 26 dniowego urlopu.
Po wprowadzeniu zmian każdemu z pracowników ma przysługiwać jednakowy urlop (26 dniowy).
Dyrektywa work-life balance jest dokumentem wydanym przez Parlament Europejski. Zgodnie z dyrektywą do sierpnia 2022 w Polsce ma zostać wprowadzone zrównanie urlopu „tacierzyńskiego” z macierzyńskim. Głównym celem, dla którego ma zostać ona wprowadzona jest ułatwienie kobietom powrotu do pracy po urodzeniu dziecka. Ze względu na to, że obecnie w większości przypadków urlop rodzicielski w całości-przez wypracowany model rodziny, był wykorzystywany przez matki- ciężej im jest wrócić do pracy. Zmiany, które mają wejść w życie w roku 2022 mają zachęcić ojców do wykorzystywania urlopu rodzicielskiego. Reforma ma wprowadzić możliwość wykorzystania przez ojców indywidualnego prawa do urlopu rodzicielskiego w wymiarze czterech miesięcy przed ukończeniem przez dziecko ósmego roku życia. Prawo to ma być niezależne od prawa do urlopu rodzicielskiego matki.
Modyfikacją, która również ma wejść w życie w roku 2022 ma być brak możliwości przeniesienia 2 miesięcznego urlopu rodzicielskiego na drugiego rodzica. W przypadku, gdy ojciec dziecka nie zechce go wykorzystać, urlop ten przepadnie.
Kolejną zmianą, którą ma wnieść w życie Dyrektywa jest prawo do występowania przez rodzica do pracodawcy z wnioskiem o elastyczną organizację pracy w celu sprawowania opieki.
Reformy, które niesie Dyrektywa będą dotyczyć pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę lub będących w innym stosunku pracy, między innymi osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę tymczasową.
Zmiany, które będą dotyczyć osoby pracujące zdalnie również zostały objęte w kodeksie pracy. Reforma, która ma wejść w życie będzie dotyczyć m.in. miejsca wykonywania pracy. Praca ta musi być wykonywana (całkowicie lub częściowo) w miejscu określonym przez pracownika i każdorazowo zatwierdzonym przez pracodawcę.
Pracodawca również otrzyma możliwość zlecenia pracy zdalnej. Powody, które mogą narzucić pracę zdalną bez uprzedniego uzgodnienia z pracownikiem to wykonywanie: czynności w okresie obowiązującego stanu nadzwyczajnego, stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, a także w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu. Powodem do przeprowadzania pracy w systemie zdalnym bez uzgodnienia z pracownikiem będzie brak możliwości zapewnienia przez pracodawcę bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w dotychczasowym miejscu jej wykonywania, z przyczyn niezależnych od niego.
Kolejną zmiana, która ma wejść w życie w roku 2022 dotyczy obowiązku równej płacy niezależnie od płci, rasy pracownika. Reforma, która jest planowana ma na celu wprowadzić równość wynagrodzeń dla osób pełniących te same funkcje na stanowiskach. W przypadku jeżeli kobieta czy osoba innego wyznania, która wykonuje te same zadania, co jej kolega/koleżanka z pracy będzie otrzymywać mniejsze wynagrodzenie, uzyska możliwość zgłoszenia tej sprawy do sądu pracy. Pracodawca, który pomimo nowego Kodeksu Pracy nie będzie stosować się do niego może zostać ukarany karą grzywny lub pozbawienia wolności na kilka lat.
Zmiany, które niesie ze sobą rok 2022 mają na celu wprowadzić równouprawnienie w miejscach pracy pomiędzy młodymi pracownikami, a także osobami, które wykonują te same zadania na stanowisku od wielu lat. Reforma ma także na celu polepszenie życia osób pracujących poprzez podniesienie ich wynagrodzeń. Każdy z pracowników powinien być traktowany na równi niezależnie od płci, upodobań, rasy itd. o czym także mówią wprowadzane zmiany. Ze względu na utarte schematy rodzinny, dyrektywa, dotycząca kwestii urlopów rodzicielskich także może dobrze przysłużyć się społeczeństwu. Modyfikacja niesie jednak ze sobą także zagrożenie dla przedsiębiorstw, którym ciężko będzie uporać się z podwyżkami wynagrodzeń po raz kolejny. Zmiany są zagrożeniem dla silnie nadwyrężonych budżetów przedsiębiorców, którzy ucierpieli już przez dotknięcie pandemią. Zwiększenie kosztów utrzymania pracownika może zmusić pracodawców do zwolnień części pracowników lub zamykania działalności. Reformy w Kodeksie Pracy ze względu na lata, w których powstał są nieuniknione, jednak warto pochylić się nad plusami oraz minusami niesionymi przez modyfikacje.